Ukrayna’da İslam ve Müslümanlar

Ukrayna Müslümanlara karşı en hoşgörülü ülkelerden biri. Bu ülkede tüm din mensupları tüm fırsatlardan eşit olarak yararlanmaktadır, kimseye dini inancından dolayı herhangi bir kısıtlama veya saldırı söz konusu değildir. Bütün Müslümanlar gibi hür ve hür bir şekilde inançlarına göre yaşarlar. Şunu da belirtmek gerekir ki, tarihsel olarak Ukrayna’da yaşayan Müslüman Tatarlar, azınlık olmalarına rağmen, tarihten de anlaşılacağı üzere, Hıristiyanlarla her zaman barış ve kardeşlik içinde yaşamışlardır.

Ukrayna’nın ana merkezi dini kuruluşlarından biri Ukrayna Müslümanları Ruhani İdaresi’dir; ayrıca Ukrayna genelinde Kırım Tatarları Müftülüğü, “Ar-Raid” İslam Derneği ve İslami kültür topluluğu gibi dini kuruluşlar da bulunmaktadır. Yerel Azerbaycanlılar tarafından yaratılan “Ehli-beyt”.
Ukrayna’nın başkenti Kiev’deki ilk cami, Ukrayna Müslümanları Ruhani İdaresi tarafından 2011 yılında tamamen hizmete açıldı. Elbette “cami” derken, resmi olarak cami olarak inşa edilmiş ve tescil edilmiş, kubbeli, minareli bir ibadethaneyi kastediyoruz, sıradan ibadethaneleri kapsamıyor. “Ar-Rahma” adı verilen bu cami kompleksi, Ukrayna’daki İslam’ın en büyük merkezidir. Ukrayna Müslümanlarının Ruhani İdaresi de bu cami kompleksinde bulunmaktadır. Şeyh Ahmed Tamim, Ukrayna Müslümanlarının Ruhani İdaresi’nin başkanıdır. Şeyh Ahmed Tamim’in Lübnanlı Arap kökenli olması ve Sovyet döneminden beri Ukrayna’da yaşaması ilginçtir. Eski SSCB ülkeleri arasında sadece Ukrayna Müslümanları Ruhani İdaresi’nin başkanı Arap’tır. “DUMU”nun (Rusça ve Ukraynaca’da bu kurum baş harfleriyle anılmaktadır – Ukrayna Müslümanlarının Ruhani İdaresi) faaliyetlerine bakıldığında, en başarılı dini kurum olarak adlandırılabilir. Örneğin 4 Aralık 2011’de Kiev’de yeni bir cami kompleksi açıldı, aynı zamanda Kiev İslam Üniversitesi binası işletmeye açıldı, 2012 yılında Simferopol’deki İslam Üniversitesi binası devredildi ve İslam Üniversitesi zaten Donetsk’te faaliyet gösteriyordu. İslam Üniversitesi diploması resmi olarak Ukrayna devlet kurumları tarafından ve Mısır İslam Üniversitesi “El-Ezher” ile yakın işbirliği içinde verilmektedir. Ukrayna’da tamamı kayıtlı 1000’den fazla Müslüman dini topluluk bulunmaktadır. Ukrayna devleti ile yapılan anlaşmayla Ukrayna gıda ürünleri için “Helal” standardı tanımlanmış, Devlet Tıp Bilimleri Üniversitesi 2012 yılından bu yana “Helal” sertifikaları vermektedir ve Ukrayna birkaç yıldır Müslüman ülkelere helal gıda ürünleri ihraç etmektedir. .

Cami, medrese ve üniversitenin yanı sıra “DUMU” bir dizi başka dini projeyi de hayata geçiriyor: dini internet radyosu, televizyon, çeşitli gazete ve dergiler, çeşitli web siteleri bu yönetimin kurumlarının parçası ve başarıyla çalışıyor. “DUMU”, Ukrayna Dini Kuruluşlar Konseyi’nde temsil edilen tek Müslüman dini merkezdir.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Ukraynalı Müslümanların herhangi bir dini sorunu yoktur, kadınların başörtüsü sorunu yoktur, Müslüman kızlar Ukrayna okullarına başörtülü olarak gidebilmektedir, Ukrayna’daki Müslüman kadınların pasaportlarında başörtülü fotoğraflarını taşımalarına izin verilmektedir. kimlik kartları ve küçük sorunlar resmi olarak olumlu çözüm buluyor. Ukrayna’da hac fiyatları bazı Müslüman ülkelere göre ucuz.
Kiev’deki 5.000 kişilik Ukrayna Merkez Sarayı’nda aynı sayıda inananın katılımıyla zaman zaman Ukrayna Müslümanlarının kongreleri yapılıyor, dini konferanslar, camiler ve diğer dini yapılar da aynı şekilde tarikatlara ait. Ukraynalı Müslümanlar çoğunlukla Tatarlar, Araplar, Çeçenler, Dağıstanlılar, Tacikler, Özbekler ve Azerilerden oluşuyor. Ukraynalı Müslümanların çoğunluğu tekfircilik, Vehhabilik ve Hariciliğin İslam’ın dışında olduğunu ve Müslümanlar üzerinde bir leke olduğunu beyan etmekte, bölücülük, milliyetçilik, saldırganlık ve terörizm şiddetle kınanmakta ve İslam’dan uzak eylemler olarak tanıtılmaktadır.
Ukrayna’nın eski başkenti Kharkiv, biri 19. yüzyılda inşa edilen ve Tatar Camii olarak bilinen Fatıma Camii, diğeri İmam Ali Camii olmak üzere minareli ve kubbeli iki resmi camiye sahip tek şehirdir. 21. yüzyılda inşa edilen ve Azerbaycan camisi olarak biliniyor.
İlginçtir ki, birkaç yıl önce Ukrayna ders kitaplarından biri Müslümanları “saldırgan” olarak nitelemişti, Müslümanlar bunu protesto etmiş, kısa süre sonra bu ders kitaplarının değiştirilmesi konusunda devlete ciddi bir sorun sunmuş ve devlet de bunu kabul ederek sorunu çözmüştü.
Evet, burası Hıristiyan ve Avrupa Ukrayna’sı. Burada Müslümanlar dinlerini bazı Müslüman ülkelere göre daha iyi savunabiliyorlar. Bu, Ukrayna’mızdaki İslam ve Müslümanlardır.

Namık Babakhanov
Kiev 2013