Kusem ibn Abbas

Kusem ibn Abbas ibn Abdülmuttalib, 624 yılında Medine’de doğdu ve 677 yılında Semerkant’ta şehit edildi. O, bir İslam devlet adamı, hatip, Hz. Muhammed ve İmam Ali’nin amca oğlu’ydu. İmam Ali’nin taraftarlarından’dı ve onun tarafından Mekke’nin valisi olarak görev yaptı. O, Orta Asya’yı fethetmesine katılanlardan biriydi. Günümüz Özbekistan topraklarına İslam’ı ilk getiren şahs olarak tanınır. Kusem bin Abbas Orta Asya (Maveraünnehr, Harezm) fethinden sonra vali olarak Semerkant’ta kaldı ve İslam’ı yaymak ve şeriat kurallarını uygulamakla meşgul oldu. 677’de Semerkant saldırıya uğradı ve Kusem bin Abbas şehri savunurken şehit edildi. Kusem bin Abbas, Semerkant’taki mezarlığa gömüldü. Selçuklu devletinin son hükümdarı Sultan Ahmed Sencer’in (1118-1157) yönetimi sırasında bu mezarlığa Kusamiye adlı bir medrese inşa edildi (ancak bugün artık mevcut değildir). Emir Timur döneminde, Kusem ibn Abbas için mezarının üzerine, Timurlular dönemine ait çeşitli Arapça yazıtlar ve Orta Asya desenleriyle süslenmiş bir türbe inşa edildi. Bu bina, Kusemin lakaplarından olan Şah-ı Zinde turbesi kimi tanınır.