7) Hz. Muhammed bin Ali, Bakır
İmam Bakır diye meşhur olan Hz. Muhammed bin Ali on iki imamın beşincisidir. İmamet süresi 19 yıldır. Küçük yaşta Kerbela vakıasına tanık olmuştur. İmam Muhammed Bakır’ın zamanında tarihi koşulların münasip olmasından dolayı İmam büyük bir ilmi hareket başlatmış ve daha sonra İmam Cafer Sadık zamanında bu hareket ali noktasına çıkmıştır. İlim, züht, azamet ve fazilet noktasında herkesten üstün olduğu belirtilen İmam Bakır’dan fıkıh, tevhit, Kur’an, sünnet ve ahlak konularında çok sayıda hadis nakledilmiştir. Ayrıca Hz. Muhammed Bakır’ın imameti döneminde şia’nın ahlak, fıkıh, kelam ve tefsir gibi çeşitli alanlardaki görüşlerinin yazılması konusunda büyük adımlar atılmıştır.
Ehlisünnet büyükleri de İmam Muhammed Bâkır’ın ilm ve dinî şöhretine tanıklık etmişlerdir. Kabri şerifleri Medine’de Cennetü’l Baki mezarlığındadır.
“İmam Bakır” diye meşhur olan İmam Muhammed on dört masumun yeddincisidir, İmam Seccad’ın oğludur. Annesi İmam Hasan Mücteba’nın kızı Fatıma’dır. İmam Cafer Sadık onu Al’i Hasan’da bir benzerinin bulunamayacağı pak bir kadın olarak tanıtmıştır.
İmam Muhammed Bakır anne ve baba tarafından Haşim oğullarından olan ilk Haşimidir ve ayrıca nesebi, anne ve baba tarafından İmam Ali’ye ulaşmaktadır.
Lakapları: Şakir, Hadi ve Bakır’dır. “Bakır” en meşhur lakabıdır. “Bakır” yarıp açan anlamına gelir. Yakubi şöyle yazmaktadır: İlmi yardığı için “Bakır” olarak adlandırılmıştır. Meşhur künyesi, Ebu Cafer’dir. Hadis kaynaklarında daha çok “Birinci Ebu Cafer” olarak zikredilmektedir.
İmam Muhammed Bakır hicretin 57. yılında Recep ayının biri; salı günü veya Cuma günü Medine’de dünyaya gelmiştir. Ama bazıları tereddüt ederek İmam’ın, Sefer ayının üçünde dünyaya geldiğini söylemiştir. İmam Bakır küçük yaşta Kerbela vakıasında hazır bulunmuş ve yaşanan o hadisenin bir bölümünü nakletmiştir.
Hz. Resul-ü Kibriya Efendimiz İmam Muhammed Bakır dünyaya gelmeden onlarca yıl önce onun adını “Muhammed” ve lakabını ise, “Bakır” koymuştur. Cabir ve başkalarının rivayeti buna delalet etmektedir.
İmam Muhammed Bakır (a.s) hicretin 114. yılında, Zilhicce ayının yedisinde vefat etti. Vefat ettiği yıl ve şehadeti hakkında da farklı görüşler bulunmaktadır.
İmam’ı kim veya kimlerin şehit ettiği konusunda farklı tarihî nakiller bulunmaktadır. İmam Bakır’ın şehadeti Hişam bin Abdülmelik’in döneminde onun tarafından gerçekleşmiştir. Zira Hişam’ın hilafeti hicretin 105. yılından 125. yılına kadar sürmüştür. İmam Muhammed Bakır’ın vefatını tarihsel olarak en geç belirten nakillere göre hicretin 118. yılında şehit olmuştur.
İmam Muhammed Bakır Cennetü’l Baki mezarlığında babası İmam Seccad ve babasının amcası İmam Hasan Mücteba’nın yanında defnedilmiştir.